De Savannah: een kruising tussen een wilde kat en een huiskat

De Savannah is een bijzonder kattenras met een nog bijzonderder uiterlijk. In dit artikel lees je alles wat je moet weten over de verschillende generaties Savannahs, het uiterlijk en karakter van Savannahs, de verzorging van een Savannah en over waar je op moet letten als je zo’n speciale kat wilt kopen.

Wat is een Savannah kat?

serval savannah — Een Serval, ook wel Afrikaanse Kat genoemd

Een Savannah is een kruising tussen een Serval (Afrikaanse Kat) en een huiskat (gedomesticeerde kat). Een serval is een langpotige katachtige die leeft op de Afrikaanse savanne. De Savannah is een hybride kattensoort. De eerste Savannah werd gefokt in 1986 uit een kruising van een serval met een Siamese kat. De kruising werd steeds populairder, en in 2001 werd de Savannah erkend als een apart kattenras.

F-generaties bij de Savannah

Savannahs worden aangeduid met een F-nummer. Deze F staat voor Filial, oftewel generatie (al zeggen sommige mensen dat de F staat voor Foundation).

Het F-nummer duidt aan hoe dicht de Savannah kat bij de wilde Serval staat. Een kruising tussen een Serval en een Savannah (of ander toegestaan kattenras) is een F1. Een F1 heeft dus minimaal 50% servalbloed. Dat kan ook meer zijn (een kruising tussen een Serval en een F1 Savannah is óók een F1 Savannah, maar heeft 75% servalbloed).

Een F2-Savannah is een kruising van een F1-Savannah met een huiskat of andere Savannah. Een F2-Savannah is dus voor minimaal 25% serval.

In de onderstaand infographic geeft de groene balk aan hoeveel procent servalbloed een Savannah van een F-generatie minimaal heeft. De roze balk duidt op het percentage dat je over het algemeen bij fokkers kunt tegenkomen. Een F3-Savannah heeft dus minimaal 12,5% servalbloed, maar kan door eerdere Savannahs in de bloedlijn wel tot 22% (of meer!) servalbloed hebben.

Infographic

Katers en poezen

Zoals je vaak bij hybride rassen (kruisingen tussen verschillende diersoorten) ziet, zijn er ook bij de Savannah vruchtbaarheidsproblemen. Denk maar aan muilezels en muildieren. Deze kruisingen tussen paard en ezel kunnen zelf geen veulens krijgen.

Katers van generatie F1, F2 en F3 zijn onvruchtbaar. Katers van generatie F4 kunnen heel soms nakomelingen krijgen, maar zijn in zo’n 95% van de gevallen ook steriel. Dekkaters zijn dan ook bijna altijd F5- of F6-Savannahs.

Bij Savannah poezen zijn er minder vruchtbaarheidsproblemen. Veel fokkers fokken kruisen daarom een moederpoes met veel servalbloed (bijvoorbeeld generatie F1 of F2) met een kater met een lager percentage (F5 of F6).

De dracht verloopt bij Savannahs vaak lastig, omdat er een flink verschil zit tussen de draagtijd van servals en huiskatten. Een normale kat heeft een draagtijd van zo’n 65 dagen. Bij een serval ligt de draagtijd ongeveer tussen de 72 en 77 dagen. Het komt daarom helaas vaak voor dat kittens ongezond of dood geboren worden.

Uiterlijk

Savannahs lijken qua uiterlijk meer op servals dan op huiskatten. Ze hebben een groot, slank en lenig lijf en lange poten. De Savannah ziet er daardoor erg atletisch uit (en dat is het ras ook! Ze hebben een enorme sprongkracht). Savannahs met meer servalbloed zien er wilder en meer exotisch uit. Bij een staande Savannah is de achterkant vaak wat hoger dan de voorkant.

Bij het Savannahras is het hoofd relatief vrij klein en lang. De nek van een Savannah is erg slank.

Savannahs hebben grote, hoog opstaande oren met opvallende vlekken die lijken op een lichtband. De vlekken op de oren van de Savannah worden oogvlekken genoemd, omdat ze door de donkere randen een oogachtig effect hebben.

De Savannah heeft een wat vollere neus dan andere kattenrassen. De neus is afhankelijk van het kleurpatroon zwart of roze, maar heeft altijd een zwarte rand. Ook de lippen en randen rondom de ogen zijn bij de Savannah altijd zwart.

Savannahs hebben een vrij korte staart met een zwarte punt. De voetzolen zijn bij Savannahs donkerbruin tot diepzwart.

Kleuren bij de Savannah kat

Savannahs komen voor in meerdere kleurpatronen. De onderstaande vier kleuren zijn de enige officieel toegestane vachtkleuren bij de Savannah. Je kunt soms andere kleuren tegenkomen, met name bij latere generaties. Deze kleuren zijn ook prachtig, maar worden niet officieel erkend door de rasvereniging.

Brown Spotted Tabby

De brown/bruin spotted tabby (soms ook wel black spotted tabby genoemd) is de meest populaire kleur bij Savannahs. De bruine Savannah lijkt wat uiterlijk betreft het meest op de Serval. De vacht is goudbruin tot bruin, met daarop donkerbruine tot zwarte vlekken. De neus van de brown spotted tabby kan zowel roze met een zwarte rand zijn als helemaal zwart.

Silver Spotted Tabby

De zilveren Savannah heeft dezelfde vlekken als de bruine Savannah, maar op een lichtere achtergrond. De vacht is wit of grijs met donkerbruine tot zwarte vlekken. De neus is roze tot rood of zwart, eventueel met een roze streep in het midden. De zilveren Savannah is wat zeldzamer dan de bruine variant.

Zwart

De zwarte (black) Savannah lijkt op het eerste gezicht helemaal zwart te zijn. Als je goed kijkt, zie je echter dat de kat een zwarte vacht heeft met daarop nog zwartere vlekken. Deze vlekken worden soms ghostmarks of spookvlekken genoemd, omdat ze zo lastig te zien zijn. De neus van de zwarte Savannah is ook pikzwart, en voelt wat leerachtig aan.

Zwart smoke

De meest zeldzame erkende Savannahkleur is black smoke. De vacht van de zwart smoke Savannah is wit bij de basis, en kleurt donkerder richting de punt. De markering variëren in kleur van donkerbruin tot gitzwart.

Hoe groot is een Savannah?

Een F1 of F2 Savannah is erg groot en lang in vergelijking met een gewone huiskat. De hoogte van poot tot schouder ligt ergens tussen de 36 en 45 centimeter. Dat is zo groot als een kleine labrabor of border collie. Bij een gewone huiskat is de schofthoogte 23 tot 31 centimeter. De lengte van het lichaam (zonder de staart) is 40 tot 50 centimeter, tegenover 30 tot 36 centimeter bij een gewone kat.

Savannah katten van generatie F3 tot F6 vallen qua formaat ergens tussen de F1/F2 en huiskatten in. Hun hoogte varieert van 26 tot 35 centimeter, en hun lijf is 33 tot 43 centimeter lang.

Hoe zwaar is een Savannah?

Savannah katten zijn erg groot, maar ook erg slank gebouwd. Ze zijn daarom ondanks hun grootte niet het zwaarste kattenras. Een Savannah van generatie F1 of F2 weegt tussen de 6 en 11 kilo. F3 tot en met F6 Savannahs wegen 3,5 tot 7 kilo. Over het algemeen zijn katers een paar kilo zwaarder dan poezen.

Karakter

Savannahs zijn erg speelse en sociale katten. Ze zien er exotisch en wild uit, maar zijn wat karakter betreft erg mild en welwillend. Het kattenras is zeer kindvriendelijk; vaak zijn Savannahs dol op de kinderen in een gezin omdat zij qua energie het meest met hun ‘matchen’. Een Savannah houdt van lekker druk en lekker gek, dus dat gaat heel goed samen met kinderen.

Savannahs kunnen ook prima overweg met andere huisdieren. Houdt er wel rekening mee dat de Savannah een sterk jachtinstinct heeft. Met kleine knaagdieren of vissen is het dus wel opletten geblazen. Je Savannah zou deze kunnen zien als prooi.

Savannahs zijn slim en leren dolgraag trucjes en spelletjes. Met apporteren of verstoppertje doe je je Savannah dus een grote lol. De kat moet voldoende speeltjes en ruimte hebben om zich uit te leven. Bij een gebrek aan vermaak gaat de kat zich vervelen, wat zich kan uiten in sloopgedrag.

Wat betreft knuffelgehalte zijn er grote individuele verschillen. Savannah katten zijn sociaal, maar voor sommige Savannahs is gewoon in de buurt van je zijn al genoeg. Zij hoeven niet per se op schoot. Andere Savannahs zijn juist helemaal gek op knuffelen en kruipen het liefst de hele dag tegen je aan.

Savannahs houden erg veel van springen en klimmen. Een Savannah kan tot wel 2,5 meter hoog springen, en komt dus makkelijk bij je keukenkastjes. Dit, gecombineerd met het feit dat veel Savannahs leren om deuren en kastjes open te maken, maakt dat je je huis wel ‘Savannah-proof’ moet maken.

Savannahs kunnen zowel miauwen als een huiskat, als een een tjilpend geluid maken zoals servals. Er zijn ook Savannahs die wanneer ze boos of ontevreden zijn sissen als een serval. Dit geluid klinkt anders en harder dan het gehis of geblaas van een boze kat.

De Savannah is van nature erg nieuwsgierig en actief en loopt dan ook vaak de hele dag achter zijn of haar baasje aan. Wat dat betreft zijn het net honden! Je kunt Savannahs makkelijk laten wennen aan een tuigje en riem. Er zijn veel mensen die hun Savannah leren om als een hond mee buiten te gaan wandelen.

Een opvallend trekje van Savannahs is dat ze, in tegenstelling tot de meeste katten, totaal geen afkeer hebben voor water. Een lauwwarm bad of een lekker koel badje om in te plonzen in de zomer vinden ze geweldig! En laat je de deur van de badkamer open tijdens het douchen, dan is er een grote kans dat je Savannah lekker met je mee komt douchen.

Savannahs zijn dus erg intelligent, actief en sociaal. De keerzijde hiervan is dat de Savannah wel ongelukkig kan worden als hij te weinig aandacht krijgt. Wordt er niet genoeg gespeeld en geknuffeld, dan wordt de Savannah lamlendig. Vaak ontstaan er dan ook gedragsproblemen, zoals het kapotmaken van spullen of plassen in huis.

Gezondheid van Savannah katten

Hoe oud wordt een Savannah kat?

Een gezonde Savannah kat kan tussen de 17 en 20 jaar oud worden. Dat is een beetje ouder dan gewone huiskatten. De hoge leeftijd is te danken aan de serval, die in het wild prima 20 jaar kan worden.

Uiteraard is deze gemiddelde leeftijd slechts een inschatting. Door ziekte, ongelukken of pure pech halen niet alle Savannahs een even hoge leeftijd.

Heeft een Savannah aanleg voor bepaalde ziektes?

De Savannah kat is een gezond kattenras dat net zoveel kans heeft op erfelijke aandoeningen als gewone katten. Onder Savannahs komt de erfelijke ziekte hypertrofische cardiomyopathie (HCM) voor, maar niet meer dan bij andere raskatten zoals de Ragdoll of Maine Coon.

Een verschil tussen de anatomie van Savannahs en andere katten, is dat de lever van de Savannah wat kleiner is. Dit hebben ze geërfd van de serval, die een vrij kleine lever heeft in vergelijking met zijn lichaamsgrootte. Hoewel deze kleinere lever waarschijnlijk geen medische gevolgen heeft, bestaat er wel een kans dat Savannahs wat meer risico lopen op bijwerkingen van medicijnen. Er is hier nog niet voldoende onderzoek naar gedaan. Bij het geven van medicatie aan een Savannah is dus enige voorzichtigheid geboden.

Verzorging van een Savannah

Wat eet een Savannah?

Savannah katten eten gewoon kattenvoer. Ze hebben geen speciale voeding nodig. Een voeding van hoge kwaliteit is natuurlijk wel belangrijk (net zoals dat voor al je huisdieren belangrijk is).

Er zijn aanwijzingen dat Savannah katten wat meer taurine nodig hebben dan andere soorten katten. Er is nog niet voldoende wetenschappelijk bewijs om hier een eenduidig antwoord op te geven. Veel eigenaren van Savannahs geven hun kat voor de zekerheid wat extra taurine in druppel- of tabletvorm.

Hebben Savannahs speciale verzorging nodig?

De Savannah heeft geen speciale verzorging nodig, zolang hij of zij woont in een geschikte leefomgeving. Savannahs verharen niet veel, en vaak borstelen is niet nodig. Wel heeft een Savannah kat genoeg ruimte nodig om te kunnen spelen en rennen. Een buitenren is ook geen overbodige luxe.

Een Savannah kat als huisdier nemen

Wat moet je weten wanneer je een Savannah als huisdier overweegt?

Zijn Savannah katten verboden?

serval huisdier kat — Een serval is geen geschikt huisdier, maar een serval als huisdier is niet verboden

Savannah katten staan niet op de lijst van verboden huisdieren. Het is dus niet illegaal om een Savannah te hebben. Wel ben je, zoals bij alle huisdieren, verplicht om goed voor de kat te kunnen zorgen. Wil je een Savannah kat, dan moet je dus wel genoeg tijd, ruimte en verzorging kunnen bieden. Savannahs zijn niet goedkoop. Houdt hier rekening mee wanneer je een Savannah kat als huisdier overweegt. Je moet genoeg geld hebben om je kat goed te verzorgen en om naar de dierenarts te gaan indien nodig.

Mogen Savannah katten naar buiten?

Wat de wet betreft valt de Savannah kat onder de Serval. De Savannah wordt dus beschouwd als een wilde kat. Dat betekent dat je een Savannah niet buiten los mag laten lopen. Deze regel geldt absoluut voor Savannahs van de F1 tot F5-generatie. Vanaf F6 wordt het beleid wat waziger.

Het is sowieso niet aan te raden om je Savannah vrij naar buiten te laten, want door hun wilde instinct is de kans op weglopen groot. Ook bestaat er een kans dat je Savannah gestolen wordt.

Je zult dus een buitenren voor je Savannahs moeten hebben. De meeste Savannahs kunnen ook goed leren om net als een hond aan de riem te lopen en uitgelaten te worden.

Hoe herken je een goede fokker van Savannah katten?

Koop geen Savannah van een broodfokker of via Marktplaats. Een Savannah is een grote aankoop, dus koop alleen bij een goede fokker waar je een goed gevoel bij hebt.

Veel fokkers en catteries hebben het vooral over het percentage servalbloed in hun Savannahs. Het is slim om ook te vragen naar de andere kant van de bloedlijn, die van de gewone huiskat. Met wat voor katten heeft de fokker gekruist? Er zijn fokkers die kruisen met minder geschikte rassen, zoals de Maine Coon of Bengaal. Dit soort kruisingen lopen kans op vervelende genetische aandoeningen. Sinds 2012 mogen Savannahs alleen nog gekruist worden met andere Savannahs.

Een goede fokker:

Is aangesloten bij een rasvereniging. Doe hierbij ook onderzoek naar de rasvereniging waar ze bij aangesloten zijn. De rasvereniging voor Savannahs in Nederland is de RVSK, een andere grote vereniging (maar geen officiële rasvereniging) is de SKVN.
Laat je de kittens thuis zien. Bij een goede fokker mag je thuis of in de cattery langskomen om de kittens en de moederpoes te bekijken. De kittens en moeder hebben schone oogjes, neusjes, oren en kontjes. Sta erop om de moederpoes te zien, en laat je niet afwimpelen met een smoesje.
Geeft de kittens niet thuis af. Sommige broodfokkers doen aan thuisbezorgen, om zo de omgeving waar de kittens zijn opgegroeid te verbergen.
Verkoopt de kittens niet te vroeg. Kittens horen pas vanaf minimaal 10 weken oud bij hun moeder weg te gaan. Een week of 13, 14 oud is nog beter.
Beantwoordt geduldig je vragen. Dit was niet bij een Savannah, maar mijn ouders vonden laatst een fokker met een pup met een hartruisje. Toen zij vroegen naar de gevolgen daarvan, werd ze verteld om ‘dat maar even te Googelen’. Dat is een slecht teken. Een goede fokker beantwoordt met alle liefde al je vragen, hoe klein of onbenullig ook.
Stelt jou ook vragen. Iemand die om het welzijn van zijn of haar dieren geeft, geeft ze niet zomaar aan de eerste de beste mee. Een goede fokker stelt daarom vragen over jouw thuissituatie, over je ervaring met katten, en over jouw motivatie om voor een Savannah te gaan.
Verkoopt kittens met stamboom. Sommige fokkers bieden kittens goedkoper aan ‘omdat ze er geen stamboom bij verkopen’. Een stamboom is echter helemaal niet duur (denk aan twee of drie tientjes). Zeker voor een dure kat als een Savannah is er geen goede reden om geen stamboom te hebben. Vaak verkopen fokkers de kittens zonder stamboom puur omdat ze niet aan de rasstandaarden voldoen, omdat de ouderdieren niet getest zijn op genetische aandoeningen of omdat ze meer nestjes per jaar hebben dan is toegestaan vanuit de rasvereniging.
Chipt, registreert, ontwormt en vaccineert de kittens. Een goede fokker doet er alles aan om kittens een goede start te geven. Ouderdieren worden DNA-getest op afwijkingen en de kittens worden regelmatig bekeken door een dierenarts.
Zet je niet onder druk. Heb je het gevoel dat de fokker je opjaagt of onder druk zet om nu meteen een beslissing te maken? Een goede fokker wil het liefst een goede match, en wil je best even tijd geven om je keuze te overwegen.
Geeft je een goed gevoel. Vertrouw je het niet of heb je een ‘niet pluis’-gevoel? Volg dan je eigen instinct, ook al kun je je vinger er niet op leggen.

Welke generatie Savannah als huisdier?

Over het algemeen geldt; hoe lager het F-nummer, hoe groter en wilder de kat. F1 en F2 Savannahs zijn erg groot en zwaar. Een F3 Savannah valt meestal ook groter uit dan een gewone huiskat. Vanaf generatie F4 begint de Savannah steeds meer op normale katten te lijken. Overweeg je een Savannah als huisdier, laat je dan door de fokker goed informeren over welke generatie bij jou en je thuissituatie past.

Wat kost een Savannah?

Savannahs zijn dure katten. De prijs van de Savannah is zo hoog omdat het lastig is om met dit kattenras te fokken. Veel katers zijn onvruchtbaar, en in het geval van een nestje worden er vaak maar 1 of 2 kittens geboren. Ter vergelijking, het nestje van een huiskat bestaat meestal uit 4 tot 6 kittens. Ook de zeldzaamheid van dit kattenras is van invloed op de prijs.

Aan een F1-Savannah kun je maar heel lastig komen. Omdat F1 Savannah poezen erg gewild zijn door fokkers, kan zo’n kat wel €20.000 kosten. Een F1 kater is goedkoper (omdat hij onvruchtbaar is), maar kost ook al snel €10.000.

Lagere generaties Savannahs kun je wel bij fokkers vinden. De onderstaande prijzen zijn slechts een indicatie. Voor hele mooie Savannahs kan de prijs hoger zijn; Savannahs met een klein ‘rasfoutje’ vallen juist goedkoper uit. Ook zijn bij generatie F2 tot F4 de poezen vaak duurder dan katers, omdat zij wel gebruikt kunnen worden voor de fok.

Ook de vachtkleur is van invloed op hoe duur een Savannah is. Een Savannah met een meer zeldzame vachtkleur of met bijzondere aftekeningen is duurder.