Kippen zijn echte alleseters: er is maar weinig waar ze hun neus (nou ja, snavel) voor ophalen. Maar dat betekent natuurlijk niet dat je ze zomaar wat moet voeren. Wat en hoe vaak een kip eet is erg belangrijk voor de gezondheid van je vogel. Een kip die goed gevoerd wordt heeft meer energie, voelt zich fitter en legt bovendien ook nog eens lekkerdere eieren. Maar wat eet een kip dan? En wat mag een kip wel en niet eten?
Schoon drinkwater
Oké, water valt eigenlijk niet onder voer, maar het is wel heel belangrijk! Zorg dat je kippen altijd toegang hebben tot vers drinkwater. Het liefst creëer je meerdere drinkplaatsen, zowel in het binnenhok als buiten.
Legkorrels
Legkorrels dienen als hoofdmaaltijd voor de kip. Het zijn eiwitrijke korrels bestaande uit granen (meestal tarwe en maïs), zaden, vitaminen en mineralen, met een flinke portie calcium. Er zit eigenlijk alles in wat een kip nodig heeft om eieren te leggen. Je kunt je kippen onbeperkt legkorrels voeren, ze eten ervan naar behoefte. De meeste hennetjes eten zo’n 100 tot 120 gram legkorrels per dag, maar zet gerust een grote bak neer zodat ze de hele dag door kunnen pikken. Hanen hebben geen legkorrels nodig (ze leggen immers geen eieren!), maar ze mogen er best van eten. Legkorrels zijn online te koop, maar je kunt ze ook vinden in de meeste wat grotere dierenwinkels.
Graan
In tegenstelling tot wat veel mensen denken, hoort graan niet het voornaamste voer van een kip te zijn. Zie het meer als een bijgerecht. Granenmixen bestaan vaak voornamelijk uit tarwe en maïs, en hebben daarnaast ook wat zonnebloempitjes, gerst, en zaadjes. Dit kippenvoer bevat veel energie en relatief weinig eiwitten en voedingsstoffen. Je kunt beter niet onbeperkt graan geven, maar dit doseren. Veel kipjes vinden graan zo lekker dat ze zich het liefst daaraan voleten, en de legkorrels laten staan. Een klein handje granen per dag is meer dan genoeg. Graan is bij de meeste dierenwinkels wel te koop. Kijk wel even op de verpakking; sommige granenmixen bestaan grotendeels uit goedkope vulmiddelen zoals soja. Dit kippengraan is bijvoorbeeld van goede kwaliteit.
Groente & Fruit
Kippen zijn (in tegenstelling tot veel mensen!) dol op groente en fruit. Je maakt ze heel blij met een tomaat of wat groenterestjes uit de keuken. Zie dit groenvoer wel als een ‘snack’. Het is gezond, maar het hoofdvoer moet wel echt bestaan uit legkorrel. Hou er rekening mee dat restjes groente en fruit snel gaan rotten; gooi wat niet gegeten wordt weg. Welke groente en fruit mag een kip? Zie de tabel verderop in dit artikel voor een uitgebreid overzicht.
Eiwit
Kippen hebben dierlijk eiwit nodig, vooral in de tijd van de rui (eind zomer/herfst). Vroeger was dierlijk eiwit bijna altijd toegevoegd aan kippenvoer, maar sinds de BSE-crisis zijn veel fabrikanten hiermee gestopt. Kippen scharrelen van nature ongeveer de helft van de dag naar insecten en wormen, ze zijn er gek op! In de omgeving is helaas niet altijd genoeg te vinden, vooral als de kippen scharrelen op arme grond of in tuinen en erven met relatief veel bestrating. Kippen die niet genoeg eiwit binnenkrijgen kunnen mager worden of zich futloos gaan voelen. Overweeg om wat eiwit bij te voeren, bijvoorbeeld gedroogde meelwormen of insecten. Je hoeft niet enorm veel te geven; zo’n 10 wormen of insectjes per kip is genoeg.
Grit
Kippen hebben geen tanden. Voor het vermalen van voedsel zijn ze afhankelijk van grit. Dit zijn kleine steentjes of schelpjes. Soms zit grit al door de legkorrel heen; kijk hiervoor even op de zak. Ook pikken buiten scharrelende kippen door de dag heen wat steentjes op. Het wordt aangeraden om je kippen wel wat grit bij te voeren, het liefst met stukjes schelp. Deze stukjes bevatten veel calcium, wat ook de eieren weer ten goede komt. Je kunt grit door hun gewone voer heen mengen.
Extra vitamines voor de kip
Normaal gezien hoef je je kippen geen aanvullende vitamines te geven; ze krijgen alles wat ze nodig binnen via de legkorrel, granen, eiwitten en groenten. Als je kippen in de rui zijn of ziek zijn, dan kun je wat vitamine bijvoeren. Extra vitamines zorgen ook voor mooiere glanzende veren, sterkere eieren en meer energie. Het makkelijkst zijn de vloeibare vitamines, waarvan je een paar druppeltjes aan het drinkwater toevoegt (bijvoorbeeld deze multivitamine voor kippen). Overschrijd niet de aanbevolen dosering; te veel vitamines is ook niet goed.
Wat mag een kip wel en niet eten?
In de onderstaande tabel staat wat je een kip mag voeren.
Voer | Een kip mag wel: | Een kip mag geen: |
---|---|---|
Groenten | aardappel (gekookt) andijvie asperge bieten bleekselderij bloemkool boerenkool boontjes broccoli courgette komkommer paprika pompoen radijs rode kool sla spinazie spruitjes tomaat venkel witlof wortel | aardappel (rauw) aardappelschillen (chili)pepers knoflook prei ui groente met beurse plekken of schimmel |
Fruit | aardbeien appel bessen druiven frambozen kiwi (niet de schil) mango meloen nectarines peer pruimen | avocado banaan citrusvruchten (sinaasappel, mandarijn, citroen, grapefruit enzovoort) rabarber kiwischillen fruit met beurse plekken of schimmel |
Granen en zaden | gerst mais lijnzaad noten (ongebrand en ongezouten) pasta rijst (gekookt) zaden (ongebrand en ongezouten) | brood (niet heel erg, maar liever niet) gezouten granen, noten en zaden rijst (ongekookt) |
Planten | De meeste planten die voor mensen niet giftig zijn, zoals brandnetels en paardenbloemen | Giftige planten, zoals vingerhoedskruid, boterbloemen, liguster, narcissen en monnikskap |
Overig | gras (niet te lange sprieten, dan kan opstopping in de krop veroorzaken) hooi insecten karnemelk kleine beetjes vlees stro | botten chocola eieren (een kip mag geen eieren, omdat ze zo kunnen leren hun eigen eieren te eten) kaas maaltijdrestjes met toegevoegd zout |
Hoeveel eet een kip per dag?
Oké, dus even samengevat: hoeveel moet je een kip per dag voeren? Dit verschilt natuurlijk enigszins afhankelijk van het ras van de grootte van de kip. Ook het seizoen en de temperatuur is van invloed op kippen voeren. In de winter eten kippen een stuk meer dan in de zomer. Het onderstaande lijstje is dus slechts een indicatie.
Een kip eet dagelijks
- 100 tot 120 gram legkorrel
- Een handje granenmix
- Een beetje groente of fruit
- Zo’n 10 tot 15 insecten of wormpjes
- Een beetje grit
- (Eventueel: wat extra vitamine)