Je bent aan het spelen met je hond, en ineens begint hij hard te snuiven of proesten. Of bij een stoeipartij met een soortgenootje beginnen beide honden te niezen. Is hier sprake van een plotse aanval van verkoudheid, of is er iets anders aan de hand?
Waarom niest een hond bij stoeien of spelen?
Een hond niest om te communiceren dat zijn gedrag slechts deel is van het spel. De nies of proest is een vorm van communicatie om te laten weten dat het gedrag van de hond niet opgevat moet worden als agressie. Niezen tijdens het spelen kan ook een vorm zijn van overspronggedrag. Je ziet dit overspronggedrag vooral tijdens het spelen met mensen.
Niezen als communicatie
Wanneer honden met hun baasje of met een andere hond spelen, vertonen ze gedrag dat vergelijkbaar is met agressie. Rennen, grommen, stoeien, trekken aan een speeltje… Om naar hun speelgenootje te communiceren dat ze zich niet agressief voelen, en dat het gedrag deel is van het spel, niest de hond. Het is een signaal naar de andere hond dat dit puur voor de lol is. Je hond kan ook niezen als hij vindt dat de stoeipartij er wat te ruig aan toe gaat. Met een snuif of proest zegt hij eigenlijk tegen de andere hond: ‘Dit is een spelletje, toch? Laten we het leuk houden!’
In onderstaand filmpje zie je twee pitbulls die tijdens het stoeien allebei beginnen te niezen om te laten zien dat ze speels zijn, niet agressief.
Wat is overspronggedrag?
Overspronggedrag is gedrag dat voorkomt uit een intern conflict tussen twee (of meer) gedragssystemen. Denk aan een bang dier dat zowel wil vluchten als vechten. De interne worsteling tussen de twee soorten gedrag is zo groot, dat het dier een derde, neutraal gedrag vertoont. Het dier gaat dan bijvoorbeeld zich wassen of krabben. Overspronggedrag kun je ook bij jezelf terugzien. Denk maar eens terug aan een moment dat je extreem twijfelde tussen twee opties. Veel mensen gaan op zo’n moment stilstaan, krabben aan hun hoofd of huid of wiebelen met hun benen.
Wanneer een hond speelt met zijn baasje kan een vergelijkbaar intern conflict zich vormen. De hond is speels, dus hij wil stoeien, grommen, trekken en lekker wild doen. De hond wil het spel ‘winnen’. Maar, de hond ziet jou ook als roedelleider, en wil zich naar jou dus onderdanig en welwillend opstellen. Jij bent de baas, dus eigenlijk hoor jij te winnen. De hond weet dan even niet zo goed meer wat hij moet doen: vol gaan voor het spel, of zich netjes gedragen zoals een lid van de roedel dat hoort te doen? De hond heeft moeite met kiezen tussen de twee soorten gedrag, en vertoont als gevolg daarvan ongerelateerd gedrag. Zo kan de hond gaan stilstaan, niezen, gapen of zichzelf uitgebreid gaan krabben.
Wanneer moet een niezende hond naar de dierenarts?
Een hond die een paar keer niest tijdens het spelen, is dus geen reden om je zorgen te maken. Deze ‘speelnies’ is over het algemeen een soort proest die komt vanuit de neus, niet de longen. Niest je hond ook buiten het spelen of lijkt de hond diep te niezen vanuit de longen, dan kan er meer aan de hand zijn. Neem in dergelijk geval contact op met je dierenarts. Zeker als je hond pijn lijkt te hebben bij het niezen, moet je snel de dierenarts bellen. Er kan iets vastzitten in de neus.
